ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΔΟΝΗΣΗΣ

Αριστερά το Galileo και δεξιά το Power Plate

Εισαγωγή

Τα τελευταία χρόνια στην χώρα μας έχει ευρεία διάδοση μια διαφορετική μέθοδος άσκησης πέρα από τις συνηθισμένες που έχει πολύ καλά αποτελέσματα αναλογικά με τον χρόνο που χρειάζεται για να εφαρμοσθεί. Αυτή είναι η προπόνηση με μηχανήματα δόνησης.

Η προπόνηση δόνησης είναι μια εξελιγμένη μέθοδος άσκησης που βασίζεται στο φαινόμενο της σωματικής δόνησης και εφαρμόζεται σε μια πλατφόρμα δόνησης μέσω ελεγχόμενων «κραδασμών» που προκαλούν μηχανική διέγερση στο σώμα του αθλούμενου.

Τα βασικά είδη δόνησης είναι δύο με βάση την κατεύθυνση της: κάθετη(Power Plate) και αμφίπλευρη (Galileo). Υπάρχουν και μηχανήματα που χρησιμοποιούν διάφορους συνδυασμούς τους.

Ιστορία

Στις αρχές του 20ου αιώνα ο Dr John Harvey Kellogg δημιούργησε μια δονούμενη καρέκλα με σκοπό να θεραπεύσει διάφορες παθήσεις όπως πονοκέφαλοι, πόνοι πλάτης κ.α.! Την δεκαετία του ’60 ο Dr W. Biermann ανέπτυξε μια μέθοδο ρυθμικής νευρομυϊκής διέγερσης με την ονομασία «κυκλική δόνηση» για να προκαλέσει μια γρήγορη αύξηση της διάτασης. Λίγα χρόνια αργότερα αυτή η μέθοδος χρησιμοποιήθηκε από τους Ρώσους αστροναύτες για την αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης. Την δεκαετία του ’90 ο Dr Vladimir Nasarov ονόμασε την μέθοδο ως εμβιομηχανική μυϊκή διέγερση με σκοπό την πρόληψη, την αποκατάσταση των μυϊκών τραυματισμών, την αύξηση του εύρους κίνησης και την αισθητική.

Ο Dr Kellogg και η δονούμενη καρέκλα

Οφέλη

Η προπόνηση δόνησης επιδρά θετικά στο νευρικό, σκελετικό αλλά και στο ορμονικό σύστημα. Συγκεκριμένες μέθοδοι και ασκήσεις πάνω σε μηχανήματα δόνησης χρησιμοποιούνται και για την αποκατάσταση διαφόρων παθήσεων/τραυματισμών. Επιγραμματικά η δόνηση βοηθάει έναν αθλούμενο στους εξής τομείς:

·        Αύξηση δύναμης

·        Βελτίωση ευλυγισίας

·        Βελτίωση του νευρομυϊκού συστήματος (βελτίωση ισορροπίας κ.α.)

·        Αύξηση μεταβολισμού

·   Αύξηση κυκλοφορίας του αίματος (υπεραιμία σε κάποιες περιοχές του σώματος χωρίς επιβάρυνση του μυοκαρδίου)

·        Πρόληψη και βελτίωση των συμπτωμάτων της οστεοπόρωσης

·        Πρόληψη των συμπτωμάτων της αρθρίτιδας

Σημεία προσοχής

Η προπόνηση σε μηχανήματα δόνησης πρέπει να γίνεται υπό την επίβλεψη εξειδικευμένου προσωπικού (καθηγητής φυσικής αγωγής με ειδικότητα πάνω στο συγκεκριμένο «αντικείμενο») και όχι με υπερβολική χρήση αυτής μέσα στην εβδομάδα(συστήνονται 2-3 φορές την εβδομάδα) ή για πολύ μεγάλο συνεχόμενο χρονικό διάστημα (να μεσολαβεί ένα μικρό διάστημα ξεκούρασης).

Υπάρχουν και κάποιες αντενδείξεις για το ποιοι αθλούμενοι μπορούν να κάνουν προπόνηση δόνησης και ποιοι όχι. ΑΠΑΓΟΡΕΎΕΤΑΙ να ασκούνται με αυτή την μέθοδο προπόνησης αθλούμενοι με:

• Δισκοπάθεια
• Επιληψία
• Θρόμβωση
• Ρευματοειδή αρθρίτιδα
• Φλεγμονές (αρθρώσεις, τένοντες κ.α.)
• Ύπαρξη όγκων
• Πρόσφατο κάταγμα
• Κύστη, πέτρες στα νεφρά
• Εμφύτευμα σε μέλος του σώματος
• Διεισδυτική κήλη
• Οξεία ημικρανία
• Πρόσφατες πληγές ή σημάδια από χτύπημα (ουλές)
• Αρθροπάθεια
• Μεταλλικές λάμες/περόνες στο σώμα κ.α.
• Καρδιακά νοσήματα, βηματοδότης
• Υπερθυρεοειδισμός
• Σακχαρώδης διαβήτης
• Δυσλειτουργία αμφιβληστροειδούς
• Κατάσταση εγκυμοσύνης
• Πολυκυστικές ωοθήκες
• Συσκευές αντισύλληψης

 Επίλογος

Τα μηχανήματα δόνησης δεν μπορούν να κάνουν θαύματα αν δεν προσέξετε κι εσείς οι ίδιοι. Σε όλα αυτά παίζει πολύ σημαντικό ρόλο και η διατροφή αλλά και το αν συνδυάζεται η συγκεκριμένη προπόνηση με άλλες. Σε πρόσφατες έρευνες έχουν παρατηρηθεί πολλά θετικά αποτελέσματα όταν γίνεται συνδυασμός προπόνησης αντίστασης με βάρη με μηχανήματα δόνησης (σε διαφορετικές ημέρες/συνεδρίες!). ΠΑΝΤΑ (ότι κι αν αποφασίσετε τελικά) να συμβουλεύεστε για οποιαδήποτε απορία τον εκάστοτε προσωπικό σας γυμναστή και πριν αλλά και κατά την διάρκεια των προπονήσεων για να πετύχετε τα καλύτερα αποτελέσματα και να αποφύγετε τυχόν τραυματισμούς από λάθη στην εκτέλεση της άσκησης.

Βασίλης Σαββάδης

Καθηγητής Φυσικής Αγωγής

Personal Trainer

E-mail: bill_sav@mycosmos.gr